Албатта ҳукм Аллоҳникидур Сиёсий сақофий таҳлилий
сайт

 

 

Бунга жавоб шуки, шериклар ўзаро ширкат шартларига келишадилар, лекин шу келишув бўйича ўзларини амалдаги шериклар ҳисобламайдилар ва бу келишувга амал ҳам қилмайдилар. Улардан ҳар бири келишувдан, ҳатто акт тузилганидан кейин ҳам воз кечиши мумкин. Чунки уларнинг келишувлари бўйича шерик актга қўл қўйгандан кейингина унга мажбурият юкланади. Унгача мажбурият юкланмайди ҳамда ҳеч нарсага боғланмайди. Демак, ҳали акт имзоланмай туриб уларнинг шартларга келишувлари улар наздида битим ҳисобланмайди. Бу иш шаръан олганда ҳам битим эмас. Чунки шерикчилик шартларига ва шерикчиликка келишишнинг ўзи билан ширкат тузилди, деб ҳисобланмайди. Бундан ташқари, уларнинг келишувлари бўйича ҳали имзо чекилмай туриб мажбурият юкланмайди. Битим эса тарафларга мажбурият юкланишидир. Шунга кўра, ширкат шартлари ва шерикчиликка келишишлари таклиф ва қабул ҳисобланмайди. Демак, бу иш уларнинг наздида ҳам, шаръан ҳам битим, деб эътибор қилинмайди.


Энди «биринчи шерикнинг битимга имзо чекиб қабул қилиши бошқаларига таклиф ҳисобланиб, кейингиларнинг имзо чекишлари қабул ҳисобланаверади-да, шундай бўлгач, нега энди ҳужжатни кўндаланг қилиш таклиф, унга имзо чекиш эса қабул ҳисобланмас экан?», - деган савол туғилиши мумкин. Бунга жавоб шуки, ҳамма шерикнинг имзо чекиши қабулдан бошқа нарса эмас. Аниқ бир шахс тарафидан таклиф бўлаётгани йўқ, яъни кўндаланг қилувчи ҳам, таъсисчилар ҳам, биринчи имзо чеккан одам ҳам таклиф қилмаяпти. Ҳаммаси фақат қабул қиляпти, холос. Масалан, имзо чекувчи шартларни қабул қиляпти ва уларни ўзидан-ўзи мажбурият қилиб оляпти, холос. Ҳолбуки, ҳеч ким унга тасарруфни таклиф қилаётгани, сен билан шерик бўлдим деяётгани йўқ. Имзо чекиши учун унга актни бериш эса тасарруф юритишни таклиф қилиш ҳисобланмайди. Шулардан кўриниб турибдики, ҳиссадорлик ширкатида ҳар бир шерик фақат қабул қилади, холос. Қабул билан қабул эса шаръан битим деб эътибор қилинмайди. Зеро, битим учун қабулга эмас, таклифга далолат этувчи лафз билан айтилган таклиф бўлиши шарт. Шундан кейин қабулга далолат қилувчи лафз билан айтилган қабулга навбат келади. Шунга биноан ширкат актига қўл қўйган ҳеч бир одам таклиф қилувчи ҳисобланмайди. Ҳаммаси фақат қабул қилувчи ҳисобланади. Демак, бу ширкатда таклифсиз қабул содир бўляпти. Бунинг маъноси ширкат тузилмади, деганидир.

 

19-бет

Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143